Mondriaan variaties

op dichan.eu door

Didier de Borle, beeldmaker

Welkom op mijn website 'Mondriaan variaties'

Piet Mondriaan werd op 7 maart 1872 geboren te Amersfoort en overleed te New York op 1 februari 1944.
Tijdens mijn periode aan de Academie voor Schone Kunsten te Gent was ik, en ik ben het nog, een bewonderaar van het werk van Mondriaan.
Hij wordt aanzien als een van de eerste werkelijk abstracte kunstenaars en is medestichter van het kunstenaarstijdschrift 'De Stijl'. Dat leidde uiteindelijk tot een nieuwe kunststroming.

Mondriaans vader, ook Piet, was een christelijk hoofdonderwijzer te Amersfoort en later schoolhoofd te Winterswijk. Vader Mondriaan tekende gedenk- en feestplaten.
Op advies van zijn vader volgde de jonge Piet een opleiding tot tekendocent. Hij besloot echter, tegen de wil van zijn vader in, voor het kunstenaarschap te kiezen. Samen met zijn oom Frits, landschapsschilder, trok hij geregeld de natuur in om te schilderen.

In 1892, hij was toen 20, ging Piet Mondriaan naar Rijksacademie te Amsterdam. Dat was tegen de zin van vader die weigerde om de studiekosten te betalen. Omdat het Koninklijk Huis hem een beurs toekende voor een periode van twee jaar kon hij zijn opleiding afronden.

Daarna (1894/1895) had hij het zeer moeilijk om in mijn levensonderhoud te voorzien. Hij deed toen een beetje van alles, zoals bacteriologische tekeningen maken, in Musea schilderijen kopiëren en die landschappen verkopen. Ook heeft hij een aantal maanden les gegeven.

In Amsterdam leerde Mondriaan ook andere kunstenaars kennen. Hij werd lid van 'Arti et Amicitiae' en de schildersvereniging 'St. Lucas'. Na enige tijd vond hij dat wat hem bij Rijksacademie was aangeleerd eigenlijk niet bij hem paste. Hij ontdekte in Amsterdam een eigen stijl.

Hij vond inspiratie bij het symbolisme en kwam onder invloed van voorlopers als Breitner en Isaac Israëls. Daarna ging hij echter opnieuw voor lange tijd landschapen schilderen. Het Zeeuwse landschap was voor hem een belangrijke bron van inspiratie.

Piet Mondriaan was steeds op zoek blijven naar de volmaakte compositie. Waardoor hij uitkomt bij werken beperkt tot nog maar enkele essentiële factoren. Denk aan rechte lijnen, rechthoeken en drie primaire kleuren (rood, geel en blauw) met daarbij zwart en wit. Op weg naar zijn eigen stijl heeft hij het weglaten letterlijk tot kunst verheven.

Van 1912 tot 1914 verbleef Mondriaan in Parijs. Daar verkortte hij zijn naam tot Piet Mondrian (een anagram van 'I paint modern'). Hier maakte hij kennis met het werk van Picasso en leerde kunstenaars als Diego Rivera en Amedeo Modigliani kennen. Het werk van Mondriaan werd, onder invloed van het kubisme, abstracter. Toen Mondriaan zijn zieke vader bezocht in Nederland brak de Eerste Wereldoorlog uit en was hij in de onmogelijkheid om naar Parijs terug te keren.

Mondriaan vestigde zich te Laren, in die tijd een kunstenaarsdorp. In deze periode maakte hij niet veel Kunst. Daarentegen schreef hij veel en zo ontwikkelde hij eigen theorieën. Hij deelde zijn opvattingen met collega's als Bart van der Leck, Theo van Doesburg en Vilmos Huszár. Samen met hen richtte hij in 1917 een eigen kunsttijdschrift op: De Stijl. Dat leidde uiteindelijk tot een kunststroming met een streven naar een radicale hervorming van de kunst. Daarbij was vooral veel ruimte voor geometrische vormen, primaire kleuren en horizontale en verticale lijnen. Hij was samen met architect Theo van Doesburg de drijvende kracht achter deze abstracte kunstbeweging.

In 1919, na het einde van de eerste wereldoorlog, ging Mondriaan terug naar Parijs. Hij besloot om vanuit Parijs verder te gaan op de ingeslagen weg. Echter om in zijn levensonderhoud te kunnen voorzien diende hij zo nu en dan ook bloemen te schilderen.

Mondriaan had vele en goede internationale contacten waardoor zijn abstracte werk in de loop der jaren steeds meer onder de aandacht kwam. Zijn ateliers groeiden uit tot artistieke trekpleisters.
Kort voor de Tweede Wereldoorlog verruilde Piet Mondriaan Parijs voor Londen. Door de vele bombardementen op Londen vertrok hij van daaruit naar New York. In New York brak hij, toen al zeventig jaar oud, als kunstenaar definitief door. Hij werd er beschouwd als de voorman van de abstracte kunst.

In New York maakte Mondriaan ook kennis met de boogiewoogie- en bluesmuziek. Hij liet zich bij het maken van zijn werk Broadway-Boogie-Woogie (1942/43) inspireren door die muziek.
Wellicht zijn bekendste werk is Victory Boogie Woogie. Het is zijn laatste en onvoltooide werk (hij werkte eraan tot 10 dagen voor zijn dood) dat eind jaren negentig door de Nederlandse staat aangekocht werd voor 80 miljoen gulden. Het hangt in het Gemeentemuseum in Den Haag.
De kunstenaar, die overleed op 1 februari 1944, werd in bijzijn van veel van zijn vrienden en collega's begraven op de Cypress Hill Cemetery in New York.

Piet Mondriaan was nooit getrouwd, wel twee keer verloofd.
In 1905 met Greta Heijbroek, een verloving welke hij zelf rond 1911 verbrak. Hij was, naar eigen zeggen, zijn kunst uit het oog verloren door zich te laten verblinden door Greta's schoonheid.
Op bijna zestigjarige leeftijd verloofde hij zich met de veel jongere Lily Bles (21). Haar vader had bezwaar tegen het grote leeftijdsverschil waardoor deze verloving verbroken werd.

Ik stel je hier 12 eigen creaties voor 'in de voetsporen van Piet Mondriaan'.
Via het 'hamburger'-menu, rechts bovenaan, wandel je door de pagina's van mijn site.

Ik wens je veel kijkgenot.